Sultanahmet Meydanı'nın en eski fotoğrafı olabilir.
Fotoğraf Kırım Savaşı sırasında (1853-56) Robertson tarafından çekilmiş.
Dikilitaşlar ve Yılanlı sütunun tabanı orijinal halinde.
Sel yatağına bakılırsa o dönemde ciddi bir eğim söz konusu.
Seyyar satıcılara nasıl durmaları
Ankara'nın başkent oluşuna İstanbul'un olumsuz bakışı karikatürlere yansımış. Osmanlının başkentlerini (Edirne, Bursa ve İstanbul) temsil eden üç kadın Ankara'yı temsil eden ve tahtta oturan köylü kadına başkentlik tacını teslim ediyor. (Kelebek, 18 Ekim 1923)
Bellini bana göre bu tabloda Fatih Sultan Mehmet Han'ı gençlik ve yaşlılık dönemiyle birlikte resmetmiş.
Şehzade Fatih geleceğine bakarken yaşlı Fatih geçmişine bakıyor.
Fatih gibi bir hükümdarın başka bir kişiyle eşit şartlarda bir tabloda yer alması bana uzak gözüküyor.
Osmanlının son döneminde sokak satıcılarının sesleri.
Vaktiyle notaya alınan sesler Tarih Vakfı tarafından satıcı fotoğraflarıyla birlikte 2018'de bir albüm şeklinde yayınlanmış.
İlk sırada ekmekçi.
İtalyan ressam Bruno Amadio'nun hüznü, acıyı ve merhameti anlatan "Ağlayan Çocuk" tablosu 1970'lerde Türkiye'de oldukça sevilmişti.
Evlerde, kahvehanelerde, berberlerde, minibüs ve otobüslerde hep bu tabloyla karşılaşırdık.
Servet-i Fünuncuların çok sevdiği Tepebaşı Bahçesi. Sol tarafta Pera Palas.
Mai ve Siyah romanının kahramanı şair Ahmet Cemil geceleyin gökyüzündeki elmas yağmurunu (baran-ı elmas) bu bahçede seyretmiştir.
Notre Dame yandı. Napolyon 1804'te imparatorluk tacını bu kilisede giymişti. Düzenlenen törene Osmanlı elçisi meşhur Halet Efendi de katılmıştı. (Tablo: Jacques-Louis David)
Eski dönemlerde iş başvurusu nasıl yapılır, CV nasıl hazırlanır, yazı nasıl yazılırdı?
1968 yapımı Katip filminden...
"Devairden birinde memur olmak hususunda istirhamıma..."
Cumhuriyet'in 100. yılı dolayısıyla alanında Türkiye'nin en eski bölümü olan İÜ Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü hakkında, bir zincir halinde bazı bilgiler paylaşmak istiyorum.
18. yüzyılda Lale devrinde Vanmour'un fırçasından İstanbul panoraması ve uzaklarda Uludağ.
Uludağ (dönemindeki ismiyle Keşiş Dağı) Hollanda elçiliği bahçesinden İstanbul'a bakan ressamın gözünden kaçmamış.
Birkaç gündür sosyal medyada konu olduğu için paylaşayım dedim.
Bu akşam eski İstanbul'da sokak satıcıları ve açık alanlarda icra edilen meslekler hakkında bir zincir yapayım diyorum. Tabii Robertson ve Sebah & Joaillier fotoğrafları eşliğinde.
Roma Hukuku hukuk fakültelerinde okutulan en zor derslerden birisi olsa gerek.
En azından filmlerde öyle görünüyor.
Öğrenciler bu ders uğruna Roma'yı yakmayı göze almışlar🙂
1965 yapımı Tehlikeli Adımlar filminde İstanbul Hukuk öğrencilerinin Roma Hukuku yorumu
19. yüzyıl sonlarında Çemberlitaş Atik Ali Paşa Camii avlusunda çınar ağacı kovuğunda yaşayan mutlu, dingin yaşlı bir adam. Kimdi, kimin nesiydi, nereden geldi, nereye gitti?
Osmanlı döneminde 1917 yılında kullanıma giren pasaportun dış ve iç kapağı. Devletin adı
Türkçe: Devlet-i Aliyye-i Osmaniye
Almanca: Türk İmparatorluğu
Fransızca: Osmanlı İmparatorluğu
Adı hayırseverlik kelimesiyle birlikte anılan Zeynep Kamil Hanımefendi'nin fotoğrafı.
Üsküdar'daki çocuk hastanesini yaptırmış, Veznecilerdeki konağı İstanbul Üniversitesi olarak kullanılmıştır.
Konağın yerinde günümüzde İ. Ü. Edebiyat ve Fen Fakülteleri bulunmaktadır.
İstanbul'da erguvan vakti yaklaşıyor. Fotoğraflar dökülmeye başladı. 1906 tarihli İngilizce bir İstanbul rehberinde ressam Warwick Goble, Aşiyan'ı resmettiği bir görselde başrolü erguvana vermiş.
Çocuk her zaman ve her şartta çocuk...
İşgal yıllarında Fatih Camii avlusunda çocuklar...
Kamerayı çok sevmişler anlaşılan. Bütün hünerlerini gösteriyorlar.
İnsanların kamera karşısındaki tepkileri, dönemin kılık kıyafeti...
Bölümümüzden 1940 yılında "pekiyi" derecesiyle mezun olan Behçet Necatigil'in (Gönül) bitirme sözlü sınav komisyonunda kimler yok ki.
Ahmet Hamdi Tanpınar
Ahmet Caferoğlu
Ali Nihat Tarlan
Ragıp Hulusi Özdem
Reşit Rahmeti Arat
Halide Edip Adıvar'ın 1940'da Namık Kemal'in doğumunun 100. yılında İstanbul Üniversitesi Konferans Salonunda yaptığı konuşma sırasında alınmış fotoğrafı.
Masanın üzerinde Namık Kemal'in büstü yer almaktadır.
(Şehir Üniversitesi Taha Toros Koleksiyonu
Gülhane'den Sultanahmet'e çıkarken yolun ortasında yer alan çınarın 100 yıl önceki ve günümüzdeki hali.
(Fotoğrafı bugün çektim, açıyı biraz daha ayarlasaydım iyi olacaktı)
Paris'te ilginç bir Ramazan Bayramı.
Abdülaziz döneminde Avrupa'ya kaçan Jön Türkler Ramazan Bayramını birlikte kutlamak için bir ziyafet düzenlerler.
Ziyafete kendilerine yakın Fransız aydınlarını da davet ederler.
Edirnekapı'dan İstanbul'a giriş yapan kömür yüklü deve kervanı 🐪🐫🐪🐫
Solda bir kahvehane. Sağda ayakkabı boyacısı çocuk ve seyyar meyve satıcısı. (Berggren, 1870'ler)
1875 tarihli Berggren fotoğrafında üst düzey bir "Türk evi"nin içeriden görünüşü. Antika eserler ve eşyalar iliştirilmiş duvarda Osman Hamdi Bey'in "Yeşil Türbe'de Dua" tablosu var. Ev acaba kimindi?
1970'li yılların başında Dolmabahçe vadisi...
Ön planda bostanlar, solda gazhane, ileride İnönü Stadı ve Boğaz, karşıda Üsküdar.
Fotoğraf Japon Profesör Kohei Kihara tarafından çekilmiş.
Tanpınar'ı Huzur romanında Mümtaz ile Nuran'ın ada dönüşünde Galata köprüsünde kitap aldıkları "Kitapçı Kemal" gerçekmiş.
O dönemde kitap ve gazete satılan yerlere "kiosk" yerine "köşk diyorlarmış anlaşılan.
Eski gazetelerin ilan kısımları önemli keşiflere açık.
(Akşam, Aralık
Huzur romanında Nuran ile Mümtaz'ın sur içi duraklarından birisi de Cerrahpaşa'da bulunan 18. yüzyıla ait Hekimoğlu Ali Paşa Camii ve harikulade sebili.
Külliyenin bir bölümü Kızılay tarafından 1. Dünya Savaşı sırasında fakirlere yemek dağıtmak için kullanılmış.
Kapı
İstanbul'un tepkisi Kelebek mecmuasının bir sonraki sayısında ise sürgünde olan Sultan Vahidettin üzerinden verilmiş. Sultan Vahidettin İstanbul'a bakarak:
-Ben suçumu biliyorum amenna. Fakat sen bu kadar gözden düşmek için ne günah işledin anlamıyorum. (Karikatürler Münif Fehim)
Kadir Gecesi mübarek olsun. 1930'ların başında Othmar Pferschy'nin objektifinden Ayasofya'da kandil yahut Kadir Gecesi. Bu konuda Ayasofya'ya ait nadir fotoğraflardan biri olabilir.
Sirkeci garının ilk hali.
Bina aynı zamanda demiryolunu yapan Alman Baron Hirsch'e ait şirketin idare binası olarak kullanılmış.
1870'lerin başında inşa edilen binanın cephesinde İstanbul ve Constantinople yazısı dikkat çekiyor.
Bugünkü gar 1890'da inşa edilecektir.
Tanpınar'dan yakın dostu Hasan Ali Yücel'e:
"O kadar parasız ve parasızlık yüzünden öyle bedbahtım ki... Galiba istikbaldeki şöhretimi onunla yapacağım."
(31. III. 1959)
Osmanlıda ilk Sosyalist dergi Hüseyin Hilmi Bey'in 1910'da çıkardığı İştirak dergisidir.
Dergi başlığının altında bulunan,
"Biri yer biri bakar kıyamet ondan kopar" sözü dikkat çekicidir.
Sultanahmet'teki Dikilitaş'ın ilk fotoğraflarından olmalı.
1850'lerin başında Robertson tarafından çekilmiş.
Taşın kenarına oturarak objektife bakanların tarihi bir poz verdikleri kesin. 📷
Teoman Duralı vefat etti. Allah Rahmet eylesin.
Edebiyat Fakültesi'nde hemen hemen her bölümden öğrencilerin ve öğretim elemanlarının takip ettiği alim hocalardan biriydi.
(9 Kasım 2019'da A-5'te verdiği konferanstan görünümler)
#TeomanDural
ı
Bundan tam 100 yıl önce 16 Mart 1920'de İstanbul İngilizler tarafından işgal edildi.
Fotoğraf açıkta bekleyen gemilerden bando eşliğinde Tophane rıhtımına çıkan İngiliz askerlerini göstermektedir.
Az ileride Misak-ı Milli'nin kabul edildiği Meclis binası vardır.
#İstanbul
İlginç kıyafetiyle, 1880'lerde İstanbul sokaklarında mesleğini icra eden, dar paça şalvarlı seyyar kahveci.
Abdullah Biraderler'in bu fotoğrafı daha sonra kartpostal haline getirilecektir.
Ali Rıza Bey'in, alanında bir klasik olan
Eski Zamanlarda İstanbul Hayatı
adlı eserinin sadeleştirilmiş baskısı önümüzdeki günlerde raflarda yerini alıyor.📚
Kitap, Kapı Yayınları arasında çıkacak.
Bu güzel kapak tasarımı için
Füsun Turcan Elmasoğlu'na teşekkürler...
İstanbul Üniversitesi'nin Cumhuriyet'in ilanından sonraki ilk logosu.
Üniversitenin kuruluşunu bugün de olduğu gibi 1453 yılına dayandıran logoya baktığımızda ortada Fatih Camii şadırvanı ve Sahn-ı Seman Medresesi'nden bir kesit yer alıyor.
Üst tarafta güneş ve hilal göze
Türk romancısının köy ile imtihanı.
At ve eşeğin geviş getirmediğini bilmeyen Yakup Kadri 1932'de yayınlanan ünlü Yaban romanında eşeğe geviş getirtince karikatüristler fırsatı kaçırmamış.
Orhan Ural'a göre Yakup Kadri'nin Yaban'da anlattığı boz eşek.
(Akbaba, 1940)
Eminönü Yenicami arkası, her zamanki gibi kalabalık. 1910'lu yıllar olmalı. Arzuhalciler, sırık hamalları vs. Bir arzuhalciye dilekçe yahut mektup yazdıran ana-kız. (H. C. White Co.)
İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yeni Türk Edebiyatı kürsüsünün ilk üç kuşağı bir arada.
Ahmet Hamdi Tanpınar, Mehmet Kaplan ve Ömer Faruk Akün'ün, Tanpınar'ın odasında İsmail Yalçınlar ile alınmış bir fotoğrafı
(İsmail Kara Arşivi)
Bugün baskına uğrayan Mescid-i Aksa ve Kubbetü's-Sahra'nın tamiratını 1922-25 yılları arasında Mimar Kemalettin başkanlığındaki bir heyet gerçekleştirmişti.
(Salt araştırma)
#AksadaBask
ınVar
Tanpınar'ın yapmadığını Muvakkit Nuri Efendi ile Halit Ayarcı yapmış anlaşılan. Hayri İrdal da rakkas gibi bir o yana bir bu yana gidip geliyordur herhalde. (Fotoğrafı Mehmet Samsakçı gönderdi)